Crounico Potouèso
Lo semmono possado m’oribé vunous d’oquélous tours qu’oriboun pas co iéou.
Chaou vous dire que sous morida désempiei très semmonos soulomen, oco vous foro coumprene perdeque m’ère pas encaro disputa ende mo fenno, ni botu en de mo be’lo mèro. Oquele d’oqui d’aillurs èro uno bello mèro moudèlo ; douço coumo uno pel de chobri s’ocupavo pas de nostous ofairés, enfin uno bello mèro coumo vous n’en souhète quan vous moridorès.
Avio mèmo poussa l’omobilita, enjusco nous céda, o mo fenno è o iéou, so chombro, è ielo èro onado couija oï pousta. (Es verai de dire que en d’oquestos cholour è los siuzés vaou eitou couija sous lous triéoulés).
Doun d’eiten que mo bravo fenno de bello mèro couijavo ei pousta, iéou è mo Cotin (uno fenno coumo vous n’en souèté, propro coumo uno bujado, jento coumo un soou, e trovoliairo coumo uno ègo) nous estendions entre sous dras.
Mè din qu’oquesté mounde lou bouonur pouo pas dura lounten è vèt oqui coumo lou mieou ve de fini.
Quan nous mondéroun nostous omis, que soun pu nounbrous que lous électurs de Barrot, nous foguèroun chascun un cado. Jan Lopeto, uno doujèno de froumagiés, Loclucho uno doujèno d’ioous etc. etc. talomen que noste oustaou qu’es pas bien bel n’èro plé eque sobiou pas ounté lous méstre toutes.
Li orrio surtout un cal superbe que Finou Loburado, uno omi de mo fenno li ovio douna per colia soun lai (oquel de sos chabros, bougré d’embécilés) qu’èro dificile o plossa. Din lou gordoraoubo empouïzounavo lou linje, o lo cavo lous rats l’ourion monja. L’idéio me vengué de plonta un élovel ei pousta, desoubré nosto couijo è d’eilou méstre pendilla. Pas pu léou pensa que fa è hier en me léven prene mo birouneyo è me mete o faire un traou din los pouossés. Tout en d’un co entendé creida désoubre mo testo, en memoten que me toumbe de sou sur lou nas.
Mounte vite o moun pousto, è trouobe mo belle mèro clovelado per lou kiou. Lou malur ovio vougu que ei moumen que troouchave mo pousse, ielo s’assetavo de l’aoutre cousta pér mei pouïré se coupa un ogoci.
Oguère bouo li esplica que vous ovio pas fa esprès, o rien vougu entendre è désempiei oven lo guéro din l’oustaou.
Jan de lo Ligne
Le Réveil Ardéchois | 10 08 1901
CRONICA PATOÈSA
La setmana passada m’arribèt vunos d’aquelos torns qu’arribon pas qu’a ieu.
Chau vos dire que sos maridat desempuèi tres setmanas solament, aquò vos farà comprene per de que m’ère pas encara disputat ende ma femna, ni batut ende ma bèlamèra. Aquela d’aquí d’alhurs èra una bèlamèra modèla ; doça coma una pèl de chabrit s’òcupava pas de nòstos affaires, enfin una bèlamèra coma vos ne’n soète quand vos maridaretz.
Aviá mèma possat l’amabilitat enjusca nos cedar, a ma femna è a ieu, sa chambra, è iela èra anada coijar ai postat. (Es verai de dire que ende aquestas chalors è las siuses vau aitant coijar sos los triules).
Donc, dei temps que ma brava femna de bèlamèra coijava ai postat, ieu è ma Catin (una femna coma vos ne’n soète, pròpra coma una bujada, genta coma un sòu, e travalhaira coma una èga) nos estendiam entre sos draps.
Mè dins qu’aqueste monde lo bònur pòt pas durar longtemps è vèt’aquí coma lo mieu ven de finir.
Quand nos mandèron nòstos amics, que son pus nombrós que los electurs de Barròt, nos faguèron chascun un cadò. Jan Lapeta, una dogena de fromatges, Laclucha una dogena d’uòus etc, etc, talament que nòste ostau qu’es pas bien bèl n’èra plen e que sabián pas onte los mestre totes.
Li aviá surtot un calh supèrbe que Finon Laburada, una amí de ma femna, li aviá donat per calhar son lait (aquel de sas chabras, bogres d’embeciles) qu’èra dificile a plaçar. Dins lo gardarauba empoisonava lo linge, a la cava los rats l’aurián manjat. L’idèa me venguèt de plantar un clavèl ai postat, dessobre nòsta coija è de lo mestre pendilhar. Pas pus lèu pensat que fat è ièr en me levent prene ma bironèia è me mete a faire un trauc dins las pòsses. Tot en d’un còp entende creidar dessobre ma tèsta, en mèma temps que me tombe de so sur lo nas.
Monte vite a mon postat, è tròbe ma bèlamèra clavelada per lo cuol. Lo malur aviá vogut que ai moment que trauchave ma pòsse, iela s’assetava de l’autre costat per mèlhs poire se copar un agacin.
Aguère bòn li explicar que vo zaviá pas fat esprès, a rien vogut entendre è desempuèi avem la guèrra dins l’ostau.
Jan de la Linha
Le Réveil Ardéchois | 10 08 1901
© Denis Capian, 2010
occitan.org