Le borni è la cabalo

Un paisan boulèo béne uo cabalo è ne boulèo cincanto pistòlos. Un besin se presentouc per la croumpa ; mès poudèoun pas s’enténdre sus le prètz. Decidèoun de coundousi la cabalo au marcat dou dilus de Pasco e de s’en téngue enta ço que le prumè bengut en oufririo…

La hèiro batio soun plén. Tout èro claufit de mounde e de bestia. Les braus plouraoun douçomént, les bacos se cassaoun las mouscos ambe la cuéto, les biòus estounadis aueitaoun de toutis lours uélhs. Les òmes anaoun, benguèoun au miéi de touto aquéro coumpanio. Ambe de grans patacs de man, les marcats se hasèon. Las bèstios èron marcados, e croumpaire e benéire, au cafè, reglaoun lours afès. Las goujatétos se proumenaoun, poulidétos, tout en rise, seguidos per les goujats malicous e ruats. Las hénnos, éros, au marcat de la pouralho, hasèon de bouns prèts. Pés, s’anaoun croumpa las proubesious enta la semano : òli, binagre, sucre, espices e autros causos.

Dounc, en aquéro hèiro, la cabalo huscouc méso en bénto. Un bòrni bengouc e la marcandejèc per cent pistòlos. Coumo èro coumbengut, le besin boulèo s’en amia la cabalo. Le paisant ac bo pas : disputo terminado per un proucès en justício.

Le besin s’espliquèc le prumè dauant le jutge : — « Moussus », respoun le paisan, « tout ço qu’a dit aquet òme es bertat ; mès le que estimèc ma bèstio auèo pas qu’un uélh : dounc n’a pas bist que la mitat de sa balou. Moun besin, ét, a dus uélhs plan bous : i demandi dounc le double de ço que balhabo le bòrni. Autromént raméni ma cabalo… »

Les jutges arrisèron de sa respounso e i daichèron sa cabalo.

Jaumouillé

Parla de Samatan (Gers) (Bach-Couménge).

Era bouts dera mountanho | 1931

LE BÒRNI È LA CAVALA

Un paisan volèa véner ua cavala è ne volèa cinquanta pistòlas. Un vesin se presentoc per la crompar ; mès podèon pas s’entendre sus le prètz. Decidèon de condosir la cavala au marcat deu diluns de Pasca e de se’n ténguer entà çò que le prumèr vengut en ofririá…

La fèira batiá son plen. Tot èra claufit de monde e de bestial. Les braus ploraon doçament, les vacas se caçaon las moscas ambe la cueta, les buòus estonadis agueitaon de totis lors uelhs. Les òmes anaon, venguèon au miei de tota aquera compania. Ambe de grans patacs de man, les marcats se hasèan. Las bèstias èran marcadas, e crompaire e veneire, au cafè, reglaon lors afèrs. Las gojatetas se promenaon, polidetas, tot en ríser, seguidas per les gojats malicós e ruats. Las hemnas, eras, au marcat de la poralha, hasèan de bons prètz. Pues, s’anaon crompar las provesions entà la setmana : òli, vinagre, sucre, espices e autras causas.

Donc, en aquera hèira, la cavala huscoc mesa en venta. Un bòrni vengoc e la marcandegèc per cent pistòlas. Coma èra convengut, le vesin volèa se’n amiar la cavala. Le paisand ac vòl pas : disputa terminada per un procès en justícia.

Le vesin s’expliquèc le prumèr dauant le jutge :

— Monsurs, respond le paisan, tot çò qu’a dit aqueth òme es vertat ; mès le que estimèc ma bèstia auèa pas qu’un uelh : donc n’a pas vist que la mitat de sa valor. Mon vesin, eth, a dus uelhs plan bons : i demandi donc le doble de çò que balhava le bòrni. Autrament rameni ma cavala…

Les jutges arrisèran de sa responsa e i daishèran sa cavala.

Jaumouillé

Parlar de Samatan (Gers) (Bas Comenge).

Era bouts dera mountanho | 1931

occitan.org